Bài 3: Sự điện li của nước. pH. Chất chỉ thị Axit – Bazo

Nước là chất điện li rất yếu

Sự điện li của nước

– Nước dẫn điện cực kì yếu.

– Cứ 555 triệu phân tử  H₂O thì chỉ có 1 phân tử phân li ra ion

${\mathrm{H}}_2\mathrm{O} \rightleftarrows {\mathrm{H}}^{+} + {\mathrm{OH}}^{–}$

*Cấu tạo phân tử H₂O*

Tích số ion của nước

Tích số ion của nước là: 

${\mathrm{K}}_{{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}} = \left[{\mathrm{H}}^{+}\right].\left[{\mathrm{OH}}^{–}\right] = {10}^{–14} (\mathrm{T}\approx 25°\mathrm{C})$

Ý nghĩa tích số ion của nước

• Môi trường axit

Môi trường axit là môi trường trong đó: 

$\mathbf{\left[}{\mathbf{H}}^{\mathbf{+}}\mathbf{\right]}\mathbf{ }\mathbf{>}\mathbf{ }{\mathbf{10}}^{\mathbf{–}\mathbf{7}}\mathbf{ }\mathbf{\left(}\mathbf{M}\mathbf{\right)}\mathbf{ }\mathbf{ }\mathbf{ }\mathbf{\&}\mathbf{ }\mathbf{ }\mathbf{ }\mathbf{\left[}{\mathbf{OH}}^{\mathbf{–}}\mathbf{\right]}\mathbf{ }\mathbf{<}\mathbf{ }{\mathbf{10}}^{\mathbf{–}\mathbf{7}}\mathbf{\left(}\mathbf{M}\mathbf{\right)}$

• Môi trường kiềm

Môi trường kiềm là môi trường trong đó:

$\mathbf{\left[}{\mathbf{H}}^{\mathbf{+}}\mathbf{\right]}\mathbf{ }\mathbf{<}\mathbf{ }{\mathbf{10}}^{\mathbf{–}\mathbf{7}}\mathbf{\left(}\mathbf{M}\mathbf{\right)}\mathbf{ }\mathbf{ }\mathbf{\&}\mathbf{ }\mathbf{ }\mathbf{ }\mathbf{\left[}{\mathbf{OH}}^{\mathbf{–}}\mathbf{\right]}\mathbf{ }\mathbf{>}\mathbf{ }{\mathbf{10}}^{\mathbf{–}\mathbf{7}}\mathbf{\left(}\mathbf{M}\mathbf{\right)}$

• Môi trường trung tính

Môi trường trung tính là môi trường trong đó:

$\mathbf{\left[}{\mathbf{H}}^{\mathbf{+}}\mathbf{\right]}\mathbf{ }\mathbf{=}\mathbf{ }\mathbf{\left[}{\mathbf{OH}}^{\mathbf{–}}\mathbf{\right]}\mathbf{ }\mathbf{=}\mathbf{ }{\mathbf{10}}^{\mathbf{–}\mathbf{7}}\mathbf{\left(}\mathbf{M}\mathbf{\right)}$

Khái niệm về pH. Chất chỉ thị Axit – Bazo

Độ pH

• Khái niệm

pH = -Log[H+] là thông số để đánh giá độ axit – bazo của dung dịch.

Môi trường axit	Môi trường kiềm	Môi trường trung tính
pH < 7	pH > 7	pH = 7

Thang pH có giá trị từ 1 đến 14:

• Ý nghĩa

– Nồng độ pH trong đất ảnh hưởng trực tiếp đến sự sinh trưởng của thực vật.

– Nồng độ pH trong nước ảnh hưởng đến tốc độ ăn mòn của kim loại.

1 vài giá trị pH của một số dịch lỏng thông thường: 

Mẫu	pH
Dịch dạ dày	1.0 – 2.0
Nước chanh	∼ 2.4
Giấm	3.0
Nước nho	∼ 3.2
Nước cam	∼ 3.5
Nước tiểu	4.8 – 7.5
Nước để ngoài không khí	5.5
Nước bọt	6.4 – 6.9
Sữa	6.5
Máu	7.3 – 7.45
Nước mắt	7.4

 

• Công thức

pH = – log[H+]

pH = 14 – pOH = 14 – (-log[OH-])

 

Chất chỉ thị axit – bazo

– Là chất biến đổi màu phụ thuộc vào giá trị pH của dung dịch.

Quỳ	Đỏ pH < 7	Tím pH = 7	Xanh pH > 7
Phenolphtalein	Không màu pH < 8.3		Màu hồng $\mathrm{pH} \ge 8.3$