Vị trí và cấu hình electron nguyên tử

– Vị trí: Ô 15, nhóm VA, chu kì 3 trong bảng tuần hoàn.

$– \mathbf{Cấu}\mathbf{ }\mathbf{hình}\mathbf{ }\mathbf{e}\mathbf{:} 1{\mathrm{s}}^2 2{\mathrm{s}}^2 2{\mathrm{p}}^6 3{\mathrm{s}}^2 3{\mathrm{p}}^3$

Tính chất vật lý

– Tồn tại ở nhiều dạng hình thù: photpho đỏ, photpho trắng, photpho đen.

Tính chất hóa học

Ở điều kiện thường, P hoạt động hóa học mạnh hơn nito.

• Tính oxi hóa

$\mathbf{2}\stackrel{\mathbf{0}}{\mathbf{P}}\mathbf{ }\mathbf{+}\mathbf{\hspace{0.17em}}\mathbf{3}\mathbf{Ca}\mathbf{ }\stackrel{\mathbf{t}\mathbf{°}}{\mathbf{\to }}\mathbf{ }{\mathbf{Ca}}_{\mathbf{3}}{\stackrel{\mathbf{–}\mathbf{3}}{\mathbf{P}}}_{\mathbf{2}}\mathbf{ }\mathbf{(}\mathbf{canxi}\mathbf{ }\mathbf{photphua}\mathbf{)}$

• Tính khử

$$\begin{gathered} \mathbf{Thiếu}\mathbf{ }\mathbf{oxi}\mathbf{:} \\ 4\mathrm{P}+3{\mathrm{O}}_2 \stackrel{\mathrm{t}°}{\to } 2{\mathrm{P}}_2{\mathrm{O}}_3 (\mathrm{điphotpho} \mathrm{trioxit}) \\ \mathbf{Dư}\mathbf{ }\mathbf{oxi}\mathbf{:} \\ 4\mathrm{P} + 5{\mathrm{O}}_2 \stackrel{\mathrm{t}°}{\to } 2{\mathrm{P}}_2{\mathrm{O}}_5 (\mathrm{điphotpho} \mathrm{pentaoxit}) \\ \mathbf{Thiếu}\mathbf{ }\mathbf{clo}\mathbf{:} \\ 2\mathrm{P}+3{\mathrm{Cl}}_2 \stackrel{\mathrm{t}°}{\to } 2{\mathrm{PCl}}_3 (\mathrm{photpho} \mathrm{triclorua}) \\ \mathbf{Dư}\mathbf{ }\mathbf{clo}\mathbf{:} \\ 2\mathrm{P}+5{\mathrm{Cl}}_2 \stackrel{\mathrm{t}°}{\to } 2{\mathrm{PCl}}_5 (\mathrm{photpho} \mathrm{pentaclorua}) \end{gathered}$$

• Tác dụng với hợp chất

$\mathbf{6}\mathbf{P}\mathbf{+}\mathbf{5}{\mathbf{KClO}}_{\mathbf{3}}\mathbf{ }\stackrel{\mathbf{t}\mathbf{°}}{\mathbf{\to }}\mathbf{ }\mathbf{3}{\mathbf{P}}_{\mathbf{2}}{\mathbf{O}}_{\mathbf{5}}\mathbf{+}\mathbf{5}\mathbf{KCl}$

Ứng dụng

– Sản xuất axit photphoric, diêm.

– Sản xuất bom, đạn cháy, đạn khói,..

Trạng thái tự nhiên

Sản xuất

${\mathbf{Ca}}_{\mathbf{3}}\mathbf{(}{\mathbf{PO}}_{\mathbf{4}}{\mathbf{)}}_{\mathbf{2}}\mathbf{+}\mathbf{3}{\mathbf{SiO}}_{\mathbf{2}}\mathbf{+}\mathbf{5}\mathbf{C}\mathbf{ }\stackrel{\mathbf{t}\mathbf{°}}{\mathbf{\to }}\mathbf{ }\mathbf{3}{\mathbf{CaSiO}}_{\mathbf{3}}\mathbf{+}\mathbf{2}\mathbf{P}\mathbf{+}\mathbf{5}\mathbf{CO}$