Lý thuyết:

https://lecttr.com

Bài tập:

1. Phương trình

Hoàn thành các phương trình sau:

a) Photpho tác dụng trong trường hợp thiếu dư khí oxi

4P + 5O_{2 (dư)} → 2P₂O₅

b) Photpho tác dụng với lượng dư khí clo

2P + 5Cl_{2 (dư)} → 2PCl₅

c) Canxi hidroxit tác dụng với axit photphoric theo tỉ lệ 1:1 và 1:2

• Trường hợp 1: Canxi hidroxit tác dụng với axit photphoric theo tỉ lệ 1:1 

   

M(NO₃)_n 2NaNO₃ M(NO₃)_n Al(NO₃)₃ 2. Bài toán

a) Đun nóng 40 g hỗn hợp canxi và photpho ( trong điều kiện không có không khí) phản ứng hoàn toàn tạo thành chất rắn X. Để hòa tan X, cần dùng 690 ml dung dịch HCl 2M tạo thành khí Y. Xác định thành phần định tính của X và Y.

• Giải

$C{a}_3{P}_2+6HCl\to 3CaC{l}_2+2P{H}_3\left(2\right)$

 n_HCl = 2.0,69 = 1,38 mol

(1): Nếu lượng P tác dụng hoàn toàn với Ca sẽ tạo thành 40 g $C{a}_3{P}_2$

(2): Cần 0,23 mol $C{a}_3{P}_2$ (41,86g) tác dụng với 1,38 mol HCl.

=> Vô lí.

=> X là hỗn hợp $C{a}_3{P}_2$ và Ca dư 

     Y là hốn hợp $P{H}_{3}vàH_2$

 

b) Cho 44g NaOH 10% tác dụng với 10g axit H₃PO₄ 39,2%. Tính C% của muối trong dung dịch sau phản ứng.

• Phương pháp giải:
  • Bước 1: Tính n_OH^–/n_H3PO4 = T
  • Bước 2: Xác định muối tạo thành:

T ≤ 1 ⇒ Sản phẩm tạo thành có H₂PO₄^–

T = 2 ⇒ Sản phẩm tạo thành có HPO₄^2-

1 < T < 2 ⇒ Sản phẩm tạo thành có 2 muối: H₂PO₄^– và HPO₄^2-

2 < T < 3 ⇒ Sản phẩm tạo thành có 2 muối: HPO₄^2- và PO₄^3-

T ≥ 3 ⇒ Sản phẩm tạo thành có PO₄^3-

OH^– + H₃PO₄ → H₂PO₄^– + H₂O

2OH^– + H₃PO₄ → HPO₄^2- + 2H₂O

3OH + H₃PO₄ → PO₄^3- + 3H₂O

• Giải:

n_NaOH = 44.10/100.40 = 0,11 mol

n_H3PO4 = 10.39,2/100.98 = 0,04 mol

T = 0,11/0,04 = 2,75 mol

=> Tạo ra 2 muối Na₂HPO₄ và Na₃PO₄

2NaOH + H₃PO₄ → Na₂HPO₄ + 2H₂O

3NaOH + H₃PO₄ → Na₃PO₄ + 3H₂O

Đặt x = n_H3PO4 và y = n_NaOH (x; y>0)

x + y = 0,04 (1)

2x + 3y = 0,11 (2)

=> x = 0,01 và y = 0,03 mol

⇒n_Na2HPO4 = 0,01 mol

   n_Na3PO4 = 0,03 mol

m_Na2HPO4 = 0,01.142 = 1,42 gam

m_Na3PO4 = 0,03.164 = 4,92 gam

m_{dung dịch} = 44 + 10 = 54 gam

C%_{( Na2HPO4)} = 1,42/54.100% = 2,63%

C%_{( Na3PO4)} = 4,92/54.100% = 9,11%

Bài tập ôn luyện:

1. Phương trình

Hoàn thành các phương trình phản ứng sau:

a) H₃PO₄ tác dụng với Ca(OH)₂  theo tỉ lệ 2:1 và 2:3

• Đáp án: 

b) Quặng photphoric → photpho →  diphotpho pentaoxit → axit photphoric → amoni phophat → canxi photphat

• Đáp án:

2. Bài toán

1. Tính số mol P₂O₅ cần thêm vào dung dịch chứa 0,03 mol KOH để thu được dung dịch chứa 2 muối K₂HPO₄ và KH₂PO₄ với số mol bằng nhau:

• Đáp án:

2. Cho 100 ml dung dịch H₃PO₄ tác dụng với 200 ml dung dịch NaOH a M thu được 1,2 gam muối NaH₂PO₄ và 1,42 mol Na₂HPO₄. Hãy tinh giá trị của a.

• Đáp án:

lớp-11