Lý thuyết:

Bài mẫu:

1. Phân tích nguyên tố 1 hợp chất hữu cơ A cho kết quả : 70,97 % C , 10,15 % H còn lại là O. Cho biết khối lượng mol phân tử của A là 340 g/mol. Xác định công thức phân tử của A bằng 2 cách.

Giải:

Cách 1:

%m_O= 100 – ( 70,97 + 10,15) = 18,88 %

Đặt CTPT của hợp chất là C_xH_yO_z

x : y : z = 5 : 9 : 1 → Vậy CTĐGN là C₅H₉O

ta có : ( C₅H₉O )_n = 340

=> CTPT của A là C₂₀H₃₆O₄

Cách 2:

Từ %C và %H %O = 18,88%

Đặt CTPT của hợp chất là C_xH_yO_z , M_A = 340

x = 20 , y = 36 , z = 4

=> CTPT của A là C₂₀H₃₆O₄

2. Phân tích 0,45 gam hợp chất hữu cơ X (C, H, N), thu được 0,88 gam CO₂. Mặt khác , nếu phân tích 0,45 gam X để toàn bộ N trong X chuyển thành NH₃ rồi dẫn NH₃ vừa tạo thành vào 100ml dung dịch H₂SO₄ 0,4M thu được dung dịch Y. Trung hòa axit dư trong Y cần 70 ml dung dịch NaOH 1M. Biết 1 lít hơi chất X (đktc) nặng 2,009 gam. Xác định công thức phân tử của X.

Giải:

n_CO2 = 0,88/44 = 0,03 mol

n_H2SO4 = 0,04 mol

n_NaOH = 0,07 mol

2NH₃ + H₂SO₄ → (NH₄)₂SO₄

2NaOH + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + 2H₂O

2n_H2SO4 = n_NaOH + n_NH3

=> n_NH3 = 0,01 mol

M_X = 2,009.22,4 = 45

Đặt CTPT của X là C_xH_yN_z

=> 0,01x = 0,02 => x = 2

0,01z = 0,01 => z = 1

12.2 + y + 1.14 = 45

=> y = 7

=> CTPT của X là C₇H₇N

3. Oxi hóa hoàn toàn 0,6 gam hợp chất hữu cơ A thu được 0,672 lit khí CO₂ đktc và 0,72 gam H₂O. Tính thành phần phần trăm khối lượng của các nguyên tố trong phân tử chất A?

Giải:

Oxi hóa A thu được CO₂ và H₂O

=> A có C, H có thể có O.

n_CO2 = 0,672/22,4 = 0,03 mol

n_H2O = 0,72/18 = 0,04 mol

=> n_C = n_CO2 = 0,03 mol

n_H = 2n_H2O = 0,08 mol;

=> %m_O = 100% – (60% + 13,33%) = 26,67%

Bài tập ôn luyện:

1. Đốt cháy hoàn toàn 3,61g chất hữu cơ X thu được hỗn hợp khí gồm CO₂, H₂O và HCl. Dẫn hỗn hợp này qua bình chứa dung dịch AgNO₃/HNO₃ ở nhiệt độ thấp thấy có 2,87g kết tủa và bình chứa tăng 2,17g. Cho biết chỉ có H₂O và HCl bị hấp thụ. Dẫn khí thoát ra vào 100ml dung dịch Ba(OH)2 1M thu được 15,76g kết tủa Y, lọc bỏ Y, lấy dung dịch đem sôi tiếp tục xuất hiện kết tủa. Lập CTPT X, biết khối lượng phân tử của X nhỏ hơn 200.

Đáp án:

2. Đốt cháy hoàn toàn 3 gam hợp chất hữu cơ X (C, H, O). Hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào dung dịch Ca(OH)₂ dư. Sau thí nghiệm , thu được 10 gam kết tủa và khối lượng dung dịch giảm 3,8 gam so với dung dịch Ca(OH)₂ ban đầu. Thành phần phần trăm khối lượng oxi trong X là

Đáp án:

3. Đốt cháy $200 c m^{3}$ hơi chất hữu cơ X (C, H, N) trong khí oxi vừa đủ thì thu được 1600 cm3 hỗn hợp khí và hơi. Dẫn sản phẩm này qua bình đựng H₂SO₄ đặc thấy còn lại 700 cm3 khí, tiếp tục dẫn khí qua bình đựng KOH dư thì còn lại 100 cm3 khí. Các thể tích khí và hơi đo ở cùng 1 điều kiện. Xác đinhj CTPT của X.