Phỏng vấn và trả lời phỏng vấn là một cuộc hỏi – đáp có mục đích,nhằm thu thập hoặc cung cấp thông tin về một chủ đề được quan tâm.

Trong cuộc sống, hoạt động phỏng vấn và trả lời phỏng vấn xuất hiện rất nhiều nơi, ở mọi thời điểm và có sự ảnh hưởng, tầm quan trọng với đời sống.

Phỏng vấn để tìm kiếm việc làm
Phỏng vấn để nắm bắt tình hình xã hội

 

 

 

 

 

 

 

Mục đích và tầm quan trọng

Mục đích:

Thu thập hoặc cung cấp thông tin về một chủ đề được quan tâm

Tầm quan trọng:

Trong một xã hội thực sự dân chủ, văn minh, các hoạt động phỏng vấn đóng vai trò quan trọng. Vì hoạt động phỏng vấn là hoạt động tìm hiểu thông tin, tôn trọng sự thật, thể hiện quyền dân chủ và phát biểu của công dân.

 

Những yêu cầu cơ bản đối với hoạt động phỏng vấn

Chuẩn bị phỏng vấn

Các yếu tố cần thiết của một bài phỏng vấn:

  • Người phỏng vấn
  • Đối tượng được phỏng vấn
  • Chủ đề phỏng vấn
  • Mục đích phỏng vấn
  • Phương tiện phỏng vấn (bút, viết, sổ, máy quay,…), (chưa được nhắc đến trong bài)

 

Cách đặt câu hỏi để đạt được mục đích phỏng vấn:

Ví dụ: Xác định mục đích của các câu hỏi phỏng vấn mà người tuyển dụng thường nêu ra cho ứng viên

=> Câu hỏi đưa ra phải tập trung lấy được thông tin cá nhân, khả năng, mục tiêu và nắm bắt suy nghĩ của đối tượng phỏng vấn. Bên cạnh đó, câu hỏi phải bám sát vào chủ đề (công việc), ngắn gọn, súc tích.

Ví dụ: Để thu thập nhiều thông tin cần thiết, người phỏng vấn nên chọn câu hỏi B. 

B. Đi lại ngoài đường trong tình hình giao thông như hiện nay, chị có cảm giác như thế nào?

=> Câu hỏi A. chỉ cần trả lời “Có” hoặc “Không”. Còn câu hỏi B. muốn đối tượng phỏng vấn bày tỏ tất cả suy nghĩ và cảm nhận trước vấn đề.

 

Tiến hành phỏng vấn

a. Khi phỏng vấn , không phải bao giờ người phỏng vấn cũng chỉ sử dụng câu hỏi chuẩn bị sẵn. Đôi lúc, người phỏng vấn cần nhanh nhạy ứng biến đặt ra câu hỏi ngoài sự chuẩn bị, phù hợp với hoàn cảnh. Các câu hỏi ngẫu hứng khiến cho hoạt động phỏng vấn sôi nổi, liên kết hơn và dẫn dắt đối tượng phỏng vấn tốt hơn.

 

b. Trong quá trình phỏng vấn, ngoài sự khiêm tốn, nhã nhặn và chăm chú lắng nghe, người phỏng vấn cần các thái độ khác:

  • Khéo léo, linh hoạt đối đáp với người được phỏng vấn
  • Chăm chú lắng nghe nhưng phải đồng cảm, chia sẻ
  • Tôn trọng ý kiến người được phỏng vấn, có sự kĩ lưỡng ghi chép và ghi nhớ

 

c. Kết thúc phỏng vấn, người phỏng vấn phải bay tỏ sự trân trọng với người trả lời bằng cách: gửi lời cảm ơn chân thành, sâu sắc, cùng đồng cảm và khuyến khích (tùy trường hợp)

 

Những yêu cầu đối với người trả lời phỏng vấn

  • Trả lời trung thực, rõ ràng ý kiến với thái độ thẳng thắn, chân thành
  • Có cách trả lời thu hút, hấp dẫn

 

Luyện tập

Bài tập 1

Theo dõi một buổi phỏng vấn trên truyền hình và nhận xét:

Về phía người phỏng vấn

  • Phóng viên (người dẫn chương trình) chuẩn bị kĩ lưỡng nội dung phỏng vấn
  • Câu hỏi hợp lí, bám sát chủ đề, khai thác được lượng lớn thông tin
  • Cách dẫn dắt tự nhiên, khéo léo; giao tiếp thân tình, nhã nhặn đối với người được phỏng vấn

Về phía người trả lời phỏng vấn

  • Người trả lời phỏng vấn thẳng thắn, trung thực
  • Câu trả lời phù hợp với câu hỏi, (đôi lúc chưa rõ ràng và chưa thú vị)
  • Thái độ giao thiếp thiện chí, chân thành, lịch thiệp

 

Bài tập 2

Giả sử bản thân được làm việc ở nơi mình yêu thích. Nhà tuyển dụng tiến hành phỏng vấn có nêu câu hỏi: Bạn có thể nói cho tôi nghe về nhược điểm lớn nhất của mình không?

Cách trả lời để vừa có tính trung thực, vừa có cơ hội có việc làm:

  • Trung thực nói rõ nhược điểm (là thói quen hay đôi lúc bộc phát trong trường hợp nào,…). Nhưng những nhược điểm không ai có thể chấp nhận được, hay bản thân mình không thể thay đổi (như trộm cắp, tệ nạn xã hội,…) thì bạn nên xem xét lại bản thân trước khi muốn có việc làm.
  • Hãy thể hiện bản thân là một người cầu tiến và biết sửa đổi, khắc phục nhược điểm, hoặc không để nhược điểm ảnh hưởng đến công việc, để lấy được lòng tin của mọi người và cố gắng thay đổi bản thân theo hướng tích cực.

 

Bài tập 3

Thu thập dư luận của các bận trong lớp về thị hiếu thưởng thức ca nhạc (hoặc các thể loại khác)

Trong vai người phỏng vấn

Chuẩn bị các câu hỏi hợp lí và đa dạng, gần gũi và linh hoạt:

  • Thể loại bạn bè thích là gì ?
  • Thời gian, địa điểm được chọn để nghe nhạc ?
  • Ca sĩ yêu thích, chủ đề yêu thích ? 
  • Ý nghĩa và sức ảnh hưởng của ca khúc, của ca sĩ ? …

(Có thể nhờ bạn bè hát một đoạn trong bài hát yêu thích để buổi phỏng vấn thêm hấp dẫn, nhộn nhịp)

Trong vai người trả lời phỏng vấn

  • Trả lời các câu hỏi trên một cách chân thực, chân thành nhất
  • Bày tỏ thái độ yêu thích, nhiệt huyết với sự yêu thích của mình
Người đóng góp
Comments to: Phỏng vấn và trả lời phỏng vấn