1. Kiến thức nền tảng:
1. Hàm số mũ:
Ta cần nhớ định nghĩa hàm số mũ như sau:
Định nghĩa. Cho số thực a > 0, a khác 1. Hàm số được gọi là hàm số mũ cơ số a.
Một số lưu ý khi tìm tập xác định của hệ số mũ:
Tính chất của hàm số mũ:
- Tập xác định của hàm số: D = R.
- Tập giá trị của hàm số: x > 0.
- Với a > 1, hàm số luôn đồng biến trên R. Với 0 < a < 1, hàm số luôn nghịch biến trên R.
- Trường hợp a > 1, đồ thị hàm số nhận trục hoành là tiệm cận ngang. Trường hợp 0 < a < 1, đồ thị hàm số vẫn nhận hàm số là tiệm cận ngang.
- Đạo hàm:
Hình ảnh của đồ thị hàm số mũ. Ở đồ thị này, 0 < c < 1, a và b đều lớn hơn 1 (phù hợp với các tính chất nêu ở phía trên).
Ví dụ 1. Tìm tập xác định của hàm số .
Giải
Do a > 0, suy ra x – 2 > 0, suy ra x > 2.
2. Hàm số logarit:
Tương tự với hàm số mũ, ta cần nắm một số định nghĩa sau:
Định nghĩa. Cho số thực a > 0, a khác 1. Hàm số được gọi là hàm số logarit cơ số a.
Tính chất.
- Hàm số có tập xác định: D =
.
- Tập giá trị: T = R.
- Nếu a chứa biến x, thì a phải thỏa điều kiện a > 0, a khác 1.
- Đạo hàm:
.
- Với a > 1, hàm số luôn đồng biến trên khoảng xác định. Với 0 < a < 1, hàm số luôn nghịch biến trên khoảng xác định.
- Cả hai trường hợp (a > 1 và 0 < a < 1) đều nhận trục tung là tiệm cận đứng.
Hình ảnh của đồ thị hàm số logarit:
Dễ thấy 0 < c < 1, a và b đều lớn hơn 1 (theo tính chất nêu trên).
Ví dụ 2. Tìm tập xác định của y = .
Giải
Dễ thấy hàm số trên xác định khi và chỉ khi x khác 1.
2. Bài tập:
Bài tập dạng này đều là mức độ vận dụng thấp nên cần làm cẩn thận để tránh sai sót.
- (Đề Minh họa THPT Quốc gia 2017) Tìm tập xác định D của hàm số
Giải
Hàm số đã cho xác định khi , tức hoặc x > 3, hoặc x < -1.
2. Tìm tập xác định của hàm số (ĐS: x < 5 và x khác 4).
3. (Đề thi THPT Quốc gia 2017) Tìm tập xác định của hàm số (ĐS: x > 3 hoặc x < – 2).
4. Tìm tập xác định của hàm số (ĐS:
)
5. Tìm tất cả các giá trị của m để hàm số xác định trên R. (ĐS: m < -1/3).
6. Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m để hàm số (ĐS: -3 < m < 3 suy ra có 5 giá trị thỏa).
No Comments
Leave a comment Cancel